Dieta wegetariańska to styl żywienia, w którym rezygnuje się z jadłospisu mięsa, ryb i pozostałych produktów odzwierzęcych. Fundamentalnym elementem menu są artykuły pochodzenia roślinnego czyli: warzywa, owoce, zboża, orzechy, rośliny strączkowe. Czasem może to być jaja i produkty mleczne. Ostatnio niejadanie mięsa stało się nadzwyczaj modnym stylem życia, chociaż w państwach Bliskiego Wschodu i Indiach niejedzenie mięsa panuje od dawna. Sam wegetarianizm jest niejednorodny, prezentuje sporo wariacji i wielorakich trybów odżywiania motywowanych różnymi powodami, takimi jak: przekonania światopoglądowe, warunki środowiskowe, powody zdrowotne, religijne, kulturowe, czy ekonomiczne. Z tego względu zatem należy także mówić o odmiennych skutkach, niedostatkach albo innych konsekwencjach wynikających z wegetarianizmu. W tym artykule porządkujemy wiedzę na temat wegetarianizmu jak również prezentujemy jego zalety i mankamenty.
Odmienne modele wegetarianizmu
Istnieje parę podstawowych wersji wegetarianizmu, różniących się między sobą tym, które produkty pochodzenia zwierzęcego są dopuszczalne w menu. Każdy z tych typów wegetarianizmu bywa rozmaicie traktowany, zaś w praktyce granice pomiędzy nimi mogą być zmienne. Chociaż ogólnie przyjął się następujący podział:
Wegetarianizm ovo - spożywanie jaj, ale z wyjątkiem mięsa i mleka,
Wegetarianizm lacto - spożywanie mleka i jego przetworów, lecz z wyłączeniem mięsa i jaj,
Wegetarianizm ovo-lacto - konsumowanie jaj i mleka ale bez mięsa,
Weganizm - odrzucenie wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, tj. mięsa, jaj, mleka i jego przetworów, jak również miodu i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Weganizm może przyjąć dwie odmiany: frutarianizmu - diety opartej głównie na owocach lub witarianizmu - diety, składającej się z surowych warzyw i owoców,
Flexitarianizm - dieta polegająca na wyborze roślinnych posiłków lecz bez odrzucenia mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego.
Pescowegatarianizm - dieta zawierająca ryby i owoce morza lecz z wyjątkiem produktów z zawartością mięsa.
Czy warto zostać wegetarianinem?
Odpowiednia dieta wegetariańska musi odznaczać się bogactwem składników i dostosowaniem do konkretnych cech, w odniesieniu do wieku, płci, aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Są wszak grupy osób o osobliwych wymaganiach żywieniowych np. dzieci, kobiety w ciąży, osoby uprawiające intensywny sport, pracownicy fizyczni. O wadach diety wegetariańskiej zasadniczo mówi się w kontekście braków. chcąc wyeliminować ryzyko deficytów, znaczące jest, żeby wziąć pod uwagę wielorakie źródła białka roślinnego, takie jak na przykład rośliny strączkowe, orzechy i zboża. Szczególnie weganie, którzy rezygnują z jedzenia produktów pochodzenia zwierzęcego, muszą zaopatrywać organizm w odpowiednią ilość składników odżywczych, takich jak witamina B12, kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i żelazo. Poprawnie przygotowana dieta wegetariańska może sprzyjać zdrowiu i wesprzeć w efektywnym utrzymaniu prawidłowej kondycji oraz przyczynić się do zniwelowania niebezpieczeństwa chorób układu krążenia, nowotworów i cukrzycy. Istotne jest niemniej jednak, iżby omówić swoje decyzje w sprawie diety z dietetykiem lub lekarzem. Nie powinno się także zaniedbywać badań kontrolnych.