Niedawno wszelkie środki masowego przekazu pokazały budzące trwogę zdjęcia z okropnych zdarzeń w USA . Aż w sześciu stanach pojawiły się intensywne trąby powietrzne, które wprost zmiotły z powierzchni ziemi całe obszary miejskie. Ocenia się, że w następstwie ogromnej intensywności trzydziestu tornad, które szalały na terenie zasadniczo stanu Kentucky mogło zginąć przeszło 100 osób, a ilość poszkodowanych obliczana jest na blisko tysiąc. Powyżej pięćset tysięcy osób zostało pozbawionych dostępu do prądu. 10-tysięczne miasto Manfield w Kentucky zostało kompletnie zrównane z ziemią. Zniszczone zostały szkoły, domy, fabryki oraz magazyny. Został tylko gruz. Choć do tej pory trwają czynności ratunkowe i usuwanie szkód, seria tornad, które przeszły 10 i 11 grudnia 2021 roku została ogłoszona przez prezydenta USA, Joe Bidena jako „prawdopodobnie największy kataklizm w historii USA”.

Co skutkuje tym, że w nowoczesnym państwie z doskonałym systemem ostrzegawczym, z pełną gotowością służb ratunkowych dochodzi do tak olbrzymiej tragedii? Dlaczego człowiek, pomimo technologii, dalej przegrywa z przyrodą? Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, trzeba zwłaszcza pojąć, czym jest tornado.

Każdy z nas prawdopodobnie zobaczył zdjęcie czy też filmik przedstawiające trąbę powietrzną. To taka wertykalna, obracająca się kolumna lejkowata, która ma zarazem kontakt z ziemią i z podstawą chmury cumuonimbus. Tornada występują na niemalże każdym kontynencie (z wyjątkiem Antarktydy), w średnich szerokościach geograficznych. Ale terenem, na jakim zjawiska te występują w większości wypadków, jest obręb USA. Weług ostatnich testów dochodzi tam do blisko 1200 tornad rocznie, najczęściej w czasie letnim. Lecz w obrębie środkowych stanów trąby powietrzne pojawiają się dodatkowo w miesiączkach zimowych, jak dochodzi do cieplejszych temperatur. Dla zestawienia dane europejskie odnotowują średnio mniej więcej 400 takich zjawisk.

Skąd się bierze tornado, co je napędza? Można sobie odpowiedzieć na to zapytanie poznając cechy klimatyczne amerykańskiego obszaru nazywanego kolokwialnie Aleją tornad. To środkowy okręg kraju, rozciągający przez stany Teksas, Oklahoma, Kansas, Luizjana, Nebraska, Iowa i Dakota Południowa. Nieraz kwalifikuje się do niej również Minnesota, Wisconsin, Kentucky, Illinois, Indiana, Missouri , Dakota Północna oraz Ohio.

Na obszarze tych stanów występuje szczególnie obfita liczebność trąb powietrznych. Spowodowane jest to tym, że w centralnym miejscu gorące masy powietrza napływające z Zatoki Meksykańskiej napotykają się z zimnym prądem znad Gór Skalistych. Cieplejsze powietrze jest wypychane przez chłodny prąd do góry, tam tworzy się silny prąd wstępujący. kształtuje on ogromną chmurę burzową cumulonimbus. Wznoszące się i opadające masy powietrza wewnątrz chmury zaczynają raptownie kręcić się i tak kształtuje się mezocyklon.

Nasilenie tornado może mieć różnorodną skalę zniszczenia, do jej scharakteryzowania służy sześciostopniowa skala Fujity (F0-F6). Tornada, które sprawiły tak wielkich tragicznych skutków w grudniu 2021 w USA zostały zakwalifikowane jako siła F4. Strach tym samym pomyśleć, jak wielkim kataklizmem muszą być żywioły w wyższej skali, poziom F6 jest wprost astronomiczny i oceniany przez meteorologów jako nieprawdopodobny. Dla porównania trąby powietrzne, czy tornada szkwałowe w Europie nie przewyższają przeważnie siły F3, powstają najczęściej w okolicy Holandii i Wielkiej Brytanii. W Polsce są to w większości wypadków krótkie zjawiska w obszarze Pomorza, Parku Sowińskiego oraz na liniach - jednej z Ziemi Lubuskiej, Wielkopolskę, aż po Mazury, a drugiej z Małopolski, poprzez Kielecczyznę, aż po Wyżynę Lubelską.

Do tej pory uznaje się, że najogromniejszym żywiołem na świecie było tornado El Reno w Oklahomie z 2013 r., miało aż 4,2 km szerokości i prędkość 476 km/h, w ciągu 40 minut dokonało zniszczeń na 40 milionów dolarów. Natomiast najwięcej ofiar śmiertelnych pochłonęło tornado Tri-state w 1925 roku. Wiało z prędkością ok. 117 km/h przez ponad 3,5 godziny. Jego siła określana jako F5 oraz ponad 350-kilometrowy zasięg były przyczyną śmierci aż 695 osób.

Zwiększająca się liczebność i natężenie tornad, pojawiających się również w okresach zimowych popycha klimatologów do podejmowania dociekań nad ich przyczynami. Z jakiego powodu potęga tornad jest tak zadziwiająco wielka, co powoduje, że powstają tak błyskawicznie i gwałtownie. Niezmiernie rozbudowany, nowoczesny system ostrzegawczy, solidne metody działania podczas trąby powietrznej, w dalszym ciągu jednak są niewystarczające. Do w dzisiejszych czasach bowiem nie ma całkowitej informacji odnośnie szczegółowego przebiegu tworzenia się trąby powietrznej. Meteorolodzy prowadzą ciągłą obserwację pogody i analizują zagrożenie wystąpienia zjawiska na podstawie ustalenia czynników sprzyjających zaistnieniu tornada. Używają z nowoczesnych modeli numerycznych, które sporządzają dane wysyłane ze specjalnych tzw.

Informacje

Serwis Hotel-Prestige jest własnością firmy Sitte.pl. Wszystkie zamieszczone artykuły i materiały są chronione prawami autorskimi i nie można ich kopiować bez zgody naszej firmy. Jeśli mają Państwo ciekawe materiały i chcą je opublikować na łamach naszego serwisu prosimy o kontakt pod adresem Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Kontakt

606 281 023
81 473 2011
 

sitte.pl
 

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.